Cando non hai discurso, ocorrencias

Escoito na radio a primeira achega de Guillerme Vázquez -BNG- á campaña electoral: Pódese saír do euro e non pasaría nada, outros países da UE viven perfectamente fóra da zona euro.

Semella que se trata simplemente dunha ocorrencia coa que diferenciarse radicalmente do discurso económico das restantes forzas políticas. Sen máis fundamento. Sen máis reflexión.

Sería bo que repasase Guillerme Vázquez o que sucedeu na Arxentina en 2002 cando o goberno, incapaz de facer fronte á débeda internacional, decidiu romper a paridade peso-dólar.

É o escenario que mellor pode ilustrar o que nos esperaría diante dunha hipotética saída do euro. Nós lembrabamos aquí hai tempo que A Arxentina tamén foi un país rico.

Os arxentinos atopáronse un día cunha lei que transformaba de dólares a pesos tanto as súas débedas como os seus aforros a un tipo de cambio fixo, aínda que distinto para un e outro caso co obxectivo de beneficiar aos debedores. Inmediatamente, sen embargo, cando a moeda arxentina comezou a cotizar no mercado de divisas, devaluouse de maneira vertixinosa, pois a cotización dependía exclusivamente da fortaleza e da competitividade da economía arxentina. A consecuencia foi unha perda xeneralizada e moi importante de poder adquisitivo.  

Por outro lado, se a medida se anuncia, ou se intúe, con antelación, as grandes fortunas sacan o seu capital do país. Ocorreu en Arxentina cara a USA e está ocorrendo xa en España cara a Alemaña e Suíza, principalmente.

Para os capitais que permanecen no país, o normal -o inevitable, diría eu- é que se decrete un corralito, é dicir, impedir que a poboación recupere os seus aforros, aínda en pesos ou en pesetas, co obxectivo de dar un tempo ao sistema financeiro para que se recupere un pouco.  De feito, o normal sería que o corralito se decretase antes incluso da saída do euro, como se fixo na Arxentina, para evitar que a poboación retirase o diñeiro dos bancos.

Nesa situación, os cidadáns que conseguiran colocar os seus aforros en contas estranxeiras -en euros, en dólares ou en francos suízos-, veríanse moi beneficiados por un tipo de cambio moi favorable. Para o resto da poboación, aínda que verían reducido o seu nivel de endebedamento, a limitación sobre a dispoñibilidade dos seus aforros xeraríalles grandes dificultades.

As empresas con débeda exterior nominada en divisas -euros, dólares, etc.- e activos en pesos, ou pesetas, estarían abocadas á quebra. Pola contra, as empresas con débeda nacional -en pesos ou en pesetas- veríanse beneficiadas.

Nun escenario coma este, non hai ningunha posibilidade de que un país pague as súas débedas. Porque a moeda nacional devalúase pero as débedas seguen nominadas en euros ou en dólares. Non queda outra, pois, que sentarse a negociar quitas cos acreedores como fixo Arxentina no seu momento. A consecuencia é que ninguén estará xa disposto a comprar débeda ou prestarlle diñeiro a ese país. Desaparece a posibilidade de financiamento nos mercados internacionais.

A única saída é a emisión de moeda, o que provoca que cada vez se cotice menos, co que os prezos se disparan, sobre todo os dos produtos importados, entrando así nunha espiral diabólica de hiperinflación.

Non é descartable que este sexa o camiño que inevitablemente teremos que percorrer. Pero, por favor, que non se intente vender como solución.